Elektrisch varen: hoe werkt het?

nov 28, 2024 | Blog

Elektrisch varen is de toekomst en biedt een stille en milieuvriendelijke manier om van het water te genieten. Door toenemende aandacht voor het milieu en nieuwe regelgeving in steden zoals Amsterdam en Utrecht, wordt elektrisch varen steeds relevanter. Maar hoe werkt een elektrische motor eigenlijk, en wat zijn de voordelen? In deze blog ontdek je alles wat je moet weten over deze duurzame manier van varen.  

Wat is elektrisch varen? 

Elektrisch varen betekent dat een boot wordt aangedreven door een elektrische motor in plaats van een traditionele verbrandingsmotor. De bekendste types zijn de buitenboord- en binnenboordmotoren, waarbij de buitenboordmotor gemakkelijk te installeren is.  

Hoe werkt een elektrische motor? 

Een elektrische motor werkt op basis van elektromagnetisme en bestaat uit een stator en rotor. De energie wordt opgewekt uit stroom van accu’s, en door de interactie tussen de magnetische polen gaat de rotor draaien, wat de schroef(as) aandrijft. In hybride varianten wordt er nog een generator toegevoegd voor extra flexibiliteit. 

De actieradius van elektrische boten kan worden vergroot met moderne accu’s, zonne-energie of een dieselgenerator. Momenteel is een hybride systeem van een elektrische en een verbrandingsmotor een aantrekkelijk alternatief vanwege de beperkte actieradius van volledig elektrische systemen. 

Kracht en snelheid 

Het vermogen dat een elektrische motor nodig heeft, is afhankelijk van de lengte en het gewicht van de boot. Te weinig vermogen kan de gewenste snelheid niet halen, terwijl te veel vermogen onnodig energie verbruikt. Een elektrische motor heeft vaak aan een lager vermogen genoeg om dezelfde snelheid te bereiken als een verbrandingsmotor. 

Opladen van een elektrische boot 

Een elektrische boot werkt op accu’s die regelmatig opgeladen moeten worden. De vaartijd hangt af van de capaciteit van de accu’s en het type boot. Voor een langere tocht is het belangrijk om de accu’s volledig op te laden en de oplaadstatus goed in de gaten te houden. Tussenstops om op te laden kunnen nodig zijn. Opladen kan ook bij standaard stopcontacten, havens of thuis als de accu uitneembaar is.  

De voordelen van elektrisch varen

Een elektrische motor biedt verschillende voordelen, zoals een stille vaart, milieuvriendelijkheid, lagere kosten en eenvoudig onderhoud. 

Milieuvriendelijkheid 

Elektrisch varen is schoon en milieuvriendelijk: er komen geen uitlaatgassen of schadelijke stoffen vrij tijdens het varen en er ontstaan geen trillingen in het water. Hierdoor beschadigen ze de natuur niet. Het is in veel beschermde natuurgebieden en speciale milieuzones daarom vaak uitsluitend toegestaan om met een elektrische aandrijving te varen. Met duurzame laadopties, zoals zonne- of windenergie, kan elektrisch varen zelfs nog groener worden. 

Geluidloos 

Elektrisch varen is vrijwel geruisloos, wat zorgt voor een rustige vaartocht waarin je van de natuur kunt genieten en gesprekken kunt voeren zonder storende geluiden. Dit maakt elektrisch varen ideaal voor wie ontspanning en stilte zoekt en die de omgeving zo min mogelijk willen verstoren. 

Voordelig 

Hoewel de aanschafprijs van een elektrische motor varieert afhankelijk van het type en de capaciteit van de accu’s, zijn de gebruikskosten over het algemeen lager. Elektrische motoren vragen weinig onderhoud en hebben veel lagere brandstofkosten. De lage onderhoudskosten zijn te danken aan de minimale slijtage door het aantal bewegende delen en de afwezigheid van olie.Hierdoor zijn elektrische motoren duurzaam in gebruik. 

Gebruiksgemak 

Een elektrische motor is lichter dan een verbrandingsmotor en een juiste plaatsing van het accupakket, zorgt voor een betere gewichtsverdeling en stabiliteit van de boot. De elektromotor is eenvoudig te installeren en start met één druk op de knop, wat zorgt voor meer gebruiksgemak en een flexibelere vaartocht. 

Amsterdam 

Vanaf 1 april 2025 geldt er o.a. in Amsterdam een nieuwe regelgeving die alle boten in het stadscentrum verplicht om elektrisch te varen. Deze maatregel moet de luchtkwaliteit verbeteren, geluidsoverlast verminderen en de uitstoot terugdringen, als onderdeel van de bredere ambitie om de stad tegen 2030 uitstootvrij te maken. Boten met ligplaatsen in het centrum hebben tot 2030 de tijd om over te schakelen op elektrisch varen, terwijl de gemeente werkt aan het uitbreiden van laadpunten en de oplaadinfrastructuur. 

Workshop Elektrisch varen

Heb je nog steeds veel vragen of wil je het in de praktijk leren? Daarvoor bieden wij een workshop elektrisch varen aan. De workshop wordt op diverse plekken in Nederland gegeven en duurt 3 uur. Werk je in de watersport? Dan bieden we binnenkort een aparte workshop elektrisch varen voor watersportprofessionals.

Coalitie Duurzaam Varen

De cursus is in samenwerking met de Coalitie Duurzaam Varen, die als doelstelling heeft om duurzaamheid in de pleziervaart, passagiersvaart en professionele vaart te bevorderen, want de vaart moet duurzamer, maar toegankelijk blijven voor iedereen.